Kunstproject Bonhoeffer75
Op de zondagen van de Veertigdagentijd en Pasen krijgen kunstwerken van gemeenteleden van de Open Kring een plek in de liturgie. De werken zijn gebaseerd op het gedicht “Wie ben ik” van Dietrich Bonhoeffer.
Wie ben ik?
Wie ben ik? Vaak zeggen ze mij
dat ik kalm, blijmoedig en stevig
stap uit mijn cel,
een landheer uit zijn slot.
Wie ben ik? Vaak zeggen ze mij
dat ik duidelijk, vrij en vriendelijk
spreek met mijn bewakers,
ik als de gebieder.
Wie ben ik? Ook zeggen ze mij
dat ik lijdzaam, glimlachend, fier
de rampzalige dagen verdraag
als iemand, gewend aan de zege.
Ben ik dat echt, wat anderen van me zeggen?
Of ben ik slechts dat wat ik ken van mezelf?
Een gekooide vogel, onrustig, ziek van verlangen,
happend naar adem, iemand knijpt me de keel dicht,
hongerend naar kleuren, naar bloemen, vogelgezang,
dorstend naar woorden die goed doen, mensen dichtbij,
bevend van boosheid om willekeur, om de kleinzieligste kwetsing,
waanzinnig van wachten op grotere dingen,
machteloos en bezorgd om vrienden, eindeloos ver,
moe en te leeg om te bidden, te denken, scheppend bezig te zijn,
mat en bereid om van alles afscheid te nemen.
Wie ben ik? Deze of die?
Ben ik dan vandaag deze en morgen een ander,
ben ik beiden tegelijk? Voor de mensen een veinzer
en voor mezelf een zielige, zeurende zwakkeling.
Of lijkt wat in mij nog rest een verslagen leger,
dat in wanorde wijkt, de strijd al gewonnen.
Wie ben ik? Eenzaam getob spot met mij.
Wie ik ook ben, u kent mij, o God! Van u ben ik.
-Dietrich Bonhoeffer, juni 1944 –
Het eerste kunstwerk blijft de hele 40 dagen tijd in de kerk staan.
Zondag 1 maart 2020
Wie ben ik? Mijn donkere en sombere zelf, of wat anderen buiten mijn cel over mij zeggen?
Ik heb gewerkt in de stijl van Hendrik Werkman (29-4-1882 – 10-4-1945), één van “de Ploeg”schilders, die vooral druksels maakte. Daarvoor sjablonen, cijfers en letters gebruikte. Hij werd net als Bonhoeffer vlak voor het einde van de Tweede Wereldoorlog geëxecuteerd. Bonhoeffer op 9 april en Werkman op 10 april. Ik ben geboren op 27 februari 1945. Dit alles 75 jaar geleden.
Marijke Deinema
Zondag 8 maart 2020
‘Wie ben ik? Deze of die?
Ben ik dan vandaag deze en morgen een ander, ben ik beiden tegelijk?’
Het gevoel dat Dietrich Bonhoeffer met deze zinnen uitspreekt is vermoedelijk heel herkenbaar: dat je niet òf sterk òf zwak bent, niet wijs òf onverstandig, niet hoopvol òfcynisch, niet liefdevol òf onverzettelijk, niet vredelievend òfkwaad. Dat je merkt dat je beide kanten tegelijk in je hebt, tot je eigen verwarring. En hoe je daarin verstrikt kunt raken.
Deze zondag heet ‘Remiscere’, dat komt uit Psalm 25: ‘Gedenk uw barmhartigheid, Heer’. Met die milde blik mogen we naar elkaar en onszelf kijken.
Anne Zweers
Zondag 15 maart 2020
“Wie ik ook ben, u kent mij, o God! Van u ben ik”, uit het gedicht “Wie ben ik” van Bonhoeffer. Hij zag de ellende in Duitsland en keerde toch terug. Bonhoeffer zag het onrecht en waar dat toe leidt. Dat zien en benoemen heeft voor hem enormeconsequenties. Hij wordt gevangen gezet. In de worsteling in de gevangenis met zichzelf, met God, wist hij zich toch gezien! Aan het eind, vlak voor zijn executie, had hij de bril niet meer nodig; hij had gezien en zei “dit is het einde niet….”. De bril waarmee hij de wereld zag, maar waarmee hij ook verder kon zien… , hij gaf de bril aan zijn bewaker… niet meer nodig….
De bril van Bonhoeffer liet mij niet meer los: zien en gezien worden. Op zondag 9 februari zongen we o.a. lied 92 vers 6,verlichte ogen, verlichte bril…. maar de wereld is weerbarstig… en toch verder zien! Dat we daaruit mogen leven!
Gij zult de eer verhogen,
van wie vernederd wordt,
Uw kracht is uitgestort,
uw licht verlicht de ogen,
Mijn ziel zal zich verblijden:
daar ligt terneer geveld
Al wie zich met geweld
vergreep aan Gods bevrijden
Lied 92:6
Hans van Eerbeek
Zondag 22 maart 2020
Een gevangeniscel in verval en in het midden staat Dietrich.
Hij staat na te denken, te peinzen en vraagt zich van alles af. Hij voelt zich zeer onzeker over zichzelf.
Toch is hij ontspannen.
Een bewaker kijkt door het luikje in de deur naar binnen.
Hij kijkt niet vernederend of boos naar Dietrich maar verbaasd.
Wie IS toch die man die ondanks alles kalm is, een glimlach om de mond, fier rechtop staand?
Hij is zelfs aardig tegen zijn bewakers en probeert de gevangene in de cel naast hem moed in te spreken, gewoon door de muur heen!
Op de muren heeft hij leuzen geschreven:
Slecht zijn is slechter dan slecht handelen.
Gij zult niet doodslaan.
Wie ben ik?
En het woord “Hoop”.
De letters “FAI” linksboven vormen samen met de kapotte tralies in het raam het Engelse woord “FAITH” dat vertrouwen betekent, misschien een verborgen boodschap?
De kapotte tralies in het rechter raam vormen een soort hakenkruis.
Door een tochtgat in de muur valt licht naar binnen en Dietrich denkt: “U vergeet mij niet!”.
Roeland ten Broeke
Zondag 29 maart 2020
Ben ik dat echt wat anderen van mij zeggen?
Of ben ik slechts dat wat ik ken van mijzelf?
Een gekooide vogel, onrustig, ziek van verlangen,
Happend naar adem, iemand knijpt me de keel dicht;
Hongerend naar kleuren, naar bloemen, vogelgezang,
Dorstend naar woorden die goed doen, mensen dichtbij.
Links is de lucht paars van het lijden dat een mensenkind boven het hoofd hangt. Het figuurtje voelt zich als een gekooide vogel. Het wil naar de vrijheid toe, maar wordt tegengehouden door kwade machten, die opdoemen uit de zwarte afgrond, die dwars door het beeld loopt. Rechts is de blauwe lucht, met vrije vogels, groene huizen als teken van hoop,
blijde figuurtjes lopen door een kleurrijk bloemendal.
Dit past mooi bij de psalm van de zondag: psalm 43 ‘doe mij recht o God’ en ‘o Here God, kom mij bevrijden’.
Frouwien Rose
Zondag 5 april 2020
Als een vuurtoren: Licht? Donker? Of allebei?
Hij voelt zich licht. Hij voelt zich donker. Geeft hij kleur, geeft hij hoop?
Of is hij boos, bezorgd en machteloos?
Een vuurtoren als baken in de wereld. Een navigatiepunt. Hij geeft richting in je leven.
Zie je de onheilspellende golven. De dreigende golven van oorlog en haat?
En zie je die ene golf tegen de stroming ingaan?
Waar wil jíj dan wonen? Op de rots? Op het zand? Wie ben jíj dan? Ben je deze of die?
De vuurtoren schijnt op alle huisjes. “Verdraagt lijdzaam, glimlachend, fier de rampzalige dagen.”
Bonhoeffer zegt: “Wie ik ook ben, u kent mij, o God! Van u ben ik.”
God is het lichtpuntje in bange tijden. Licht der Volken, de Morgenster.
Zie je zijn ster aan de hemel?
Nanda Vaartjes
Zondag 12 april 2020
Druksel geïnspireerd op dit gedicht van Bonhoeffer [ook lied 511] dat hij eind 1944 in de keldergevangenis van de Gestapo in Berlijn maakte voor zijn verloofde Maria.
Wat zijn de goede machten?
GOD: Verbeeld in het kruis, de letter T in het woord trouw.
TROUW: Verbeeld in het woord zelf, waar hedera [klimop] als teken van trouw omheen groeit.
ENGELEN: Als goede machten op de rand van zijn cel.
DUIVEN: Witte duiven die staan voor tekenen van vrede.
LICHT: Het licht van de brandende kaars i, de I in het woord stil.
Het licht verwarmt en verlicht de rechterkant van B’s gezicht, wordt roser.
Het licht van de kaars verbeeldt het LICHT van de OPSTANDING met PASEN.
Dit is het einde. Voor Jezus aan het kruis, voor Bonhoeffer de strop.
Deze letters heb ik in zwart gedrukt.
Voor mij [B] het BEGIN van het LEVEN, in blauwe en rode letters
De blauwe kleur staat voor geloof en rood als vurige kleur van leven.
Marijke Deinema
Meer nieuws
TWEEDE KERSTDAG: ‘LEFT-OVER-DINNER’
Op tweede Kerstdag organiseren we vanuit de ‘Open Kring’ een ‘Left-over-dinner’, oftewel een Kerstkliekjesmaaltijd, voor wie daar zin in heeft.
Heb je nog wat over van de eerste Kerstdag – een voorafje, hoofdgerecht of toetje, een staartje wijn of sap- en het lijkt je gezellig om dit te delen over en weer met andere mensen: Welkom! …
Maandag 30 december 2024 Midwinterwandeling
Traditiegetrouw is er dit jaar weer een Midwinternachtwandeling van Kampen over de dijk naar de Mariakapel in Veecaten.
We gaan onderweg met elkaar, door het donker. Onderweg horen we een verhaal, de midwinterhoorns begeleiden ons, er is blaasmuziek en we wandelen een deel in de stilte…
29 december 2024 15.30 Top 2000 dienst
U bent van harte welkom bij de speciale Top 2000 kerstdienst in de Open Kring op zondag 29 december om 15.30 uur. Geniet van een mooie mix van muziek, bezinning en samenzijn, geïnspireerd door de Top 2000-lijst. Tijdens de dienst zal de band Brandnew verschillende nummers uit de Top 2000 spelen. Deze liedjes sluiten mooi aan bij het thema van vrede, hoop en liefde. …